تصریح دلایل موجب حصول علم قاضی در رأی دادگاه
تصریح دلایل موجب حصول علم قاضی در رأی دادگاه
یکی از مسائلی که در خصوص مستند قرار دادن علم قضای در آرای دادگاه‌ها باید به آن توجه نمود این است که قاضی باید به دلایل و مستنداتی که سبب حصول علم در او گردیده است، اشاره نماید. برای مثال، نظر کارشناس، معاینه محل، تحقیقات محلی، شهادت شهود و امثالهم. بنابراین قاضی باید در رأی خود بنویسد که به چه علت، به این علم رسیده است و نمی‌تواند صرفاً به علم خود بدون ذکر منبع آن استناد نماید. چرا که این امر می‌تواند به نوعی سبب فساد در سیستم قضایی و سوءظن مردم نسبت به دستگاه قضاء گردد.
تعارض علم قاضی با سایر ادله
گاهی اوقات، مواردی رخ می‌دهد که علم قاضی با سایر ادله در تعارض است. برای تعیین تکلیف تعارض موجود میان علم قاضی با سایر ادله، دو حالت قابل تصور است:
الف- حالتی که علیرغم وجود تعارض، کماکان علم قاضی بیّن است. در این صورت قاضی نباید به سایر ادله توجه نماید و رأی خود را بر اساس علم حاصله، صادر نماید. منتها نکته حائز اهمیت در حالت مذکور، این است که قاضی باید علت رد سایر ادله را ذکر نماید.
ب- با احراز ادله دیگر، علم قاضی از بین می‌رود. در این حالت قاضی دیگر نمی‌تواند علم خود را مستند صدور رأی قرار دهد و باید بر اساس ادله جدید رأی خود را صادر نماید.
نکته مهم
در خصوص تقدم دلایل و مستندات برای صدور حکم در امور کیفری، توجه به نکته زیر حائز اهمیت است:
به طور کلی، دلایل مورد قبول در دادگاه بر اساس قانون شامل اقرار، شهادت شهود، قسامه و سوگند می‌شود. در تعارض میان این دلایل و مستندات، اولویت با اقرار است. پس از اقرار، شهادت شهود و بعد از آن قسامه و سوگند قرار دارند.
ادامه مطلب...